Lange tafels bedekt met geruite tafelkleden en hooibalen als banken maakten vorige week van de voergang op het melkveebedrijf van Hanneke Verberne geen voerplek voor de koeien, maar voor kinderen van verschillende basisscholen. Klassen van drie scholen uit de regio startten tijdens de ontbijtweek van het Nationale Schoolontbijt hun ochtend tussen de koeien. Omroep Brabant legde het vast.
‘Kinderen wat bijbrengen over het boerenleven en tonen waar hun eten vandaan komt, doe ik graag. Daarom is ons melkveebedrijf in 2018 aangesloten bij Klasseboeren. Dat zijn gecertificeerde educatieboeren, die werken onder het Platform Boerderijeducatie Nederland. Het hele jaar door kunnen scholen de boerderij bezoeken om “belevend te leren”, waarbij Boerderijeducatie Nederland drie keer per jaar financiële middelen vrijmaakt voor boerderijbezoeken, onder andere bij het Nationaal Schoolontbijt, de Dutch Food Week en de Buitenlesdag.’
Cultuurverschillen
‘Vorige week stond in het teken van het Nationale Schoolontbijt. Gedekte tafels met boterhammen en melkproducten veranderden de voergang in een plek waar de kinderen samen gezellig tussen de koeien de dag begonnen. Na het ontbijt kregen ze een rondleiding op de boerderij en zagen ze waar melk vandaan komt, toen mijn man Peter een koe met de hand molk.’
‘Terwijl het melken van de koe bij de Nederlandse kinderen zorgde voor een hoop hilariteit, bracht het herkenning bij een aantal vluchtelingkinderen uit onder meer Syrië en Oekraïne. Daar is het heel normaal om een of twee koeien te hebben en ze zelf te melken. Dit was ook te zien bij het ontbijt. Kinderen uit Nederland kozen sneller voor melk uit een pak, terwijl de buitenlandse kinderen eerder voor de verse, gekookte melk uit een glazen fles kozen.’
Aandacht voor belevend leren
‘Ik vind het leuk om in de praktijk te laten zien waar voedsel vandaan komt en hoe het wordt geproduceerd. Een mooie bijkomstigheid van boerderijeducatie vind ik het “belevend leren”. Kinderen horen geluiden, ze ruiken verschillende geuren en kunnen voelen. Hier kunnen ze de uier van de koe in het echt zien en zien ze hoe de melk eruit komt. Belevend leren draagt, zeker ook voor kinderen in het speciaal onderwijs, veel bij aan de ontwikkeling van een kind.’
‘Voor elke leeftijdsgroep hebben we een ander programma. Aan kleuters lezen we een verhaaltje over de koe voor, geven we de kalveren melk en ruiken, proeven en voelen we. Met kinderen uit de bovenbouw doen we een mestonderzoek of gaan we blind verschillende soorten melk proeven of maken we boter. En met leerlingen van het voortgezet onderwijs of het mbo scheren we bijvoorbeeld koeien. Veel kinderen vinden een poepende koe vies. Maar na het mestonderzoek kijken ze er heel anders naar en vinden ze het interessant. ’
Virtuele wereld
‘Ik ben van mening dat veel kinderen en volwassenen in een virtuele wereld leven. Het is ze niet alleen onbekend waar voedsel vandaan komt, maar ze komen zelfs bijna niet buiten. Ze hebben geen ‘“feeling” met de aarde meer. Dat vind ik jammer, want kunnen ze dan wel zorg dragen voor deze aarde? Ook leren ze bijna niet meer om met tegenslagen om te gaan. Bij het buiten opgroeien leer je dat het niet erg is als je broek vuil wordt, want je kunt deze weer wassen. Onze eigen kinderen leerden als vanzelf om in aanraking te komen met leven en dood of tegenslagen te verduren als bijvoorbeeld een leuk uitje niet door kon gaan omdat een koe moest kalven. Dit legde een goede basis voor hun latere leven, want het maakte hen weerbaar. Dit wil ik onder andere ook meegeven aan de schoolkinderen tijdens een boerderijeducatieles.’
Onder de aandacht brengen
‘Om Klasseboeren bij meer mensen onder de aandacht te brengen, benaderde ik een aantal jaren Omroep Brabant om een item op te nemen tijdens een schoolbezoek aan de boerderij. Dit jaar benaderden ze ons zelf. Ze hebben een leuke video gemaakt en een artikel op hun website gepubliceerd van het schoolontbijt tussen de koeien. Ook het NOS Journaal heeft ons gevonden. We hebben hier veel leuke reacties op gekregen en mensen uit het dorp hebben het gedeeld. Dat maakt het extra leuk om zo’n activiteit te organiseren.’
Hanneke Verberne (63) runt samen met haar man Peter (60) en zoon Wils (26) boerderij Schooteindhoeve in het Noord-Brabantse Vlierden. Ze houden 100 koeien, zijn als educatieboerderij aangesloten bij Klasseboeren, hebben een zorgtak, drie originele gastenverblijven en een klein oorlogsmuseum. Naast boerin is Hanneke regio-coördinator van Klasseboeren Regio De Peel. Op 6 november kwam Omroep Brabant langs op de boerderij vanwege het Nationaal Schoolontbijt.
Dit artikel is 22 november 2023 verschenen op de website van Veeteelt.nl.